Dalili za Maleria kali

Maleria ni ugonjwa unaosababishwa na maambukizi ya kimelea cha protozoa aitwaye plasmodium falciparum, mtu hupata maambukizi ya kimelea huyu kwa kung'atwa na mbu jike aitwaye anoferesi, njia zingine ni kutoka kwa mama kwenda kwa mtoto akiwa tumboni au kwa njia ya kuongezewa damu na kutumia sindano na mtu mwenye malaria haswa kwa watu wanaotumia madawa ya kulevya. Mbu huyu hupatikana hasa nyakati za usiku wa manane.

Maleria sugu hufahamika kama malaria ya muda mrefu kwa watu wenye kinga ya mwili ya kati, bila kuwa na dalili ya homa au dalili zingine. Maleria hii isipotibiwa huweza kuibiku na kuleta maleria yenye mwitikio wa slenomegali ambayo ni malaria hatari sana.

Ugonjwa huu huwapata watu wa jinsia zote, waume kwa wake. Lakini pia ugonjwa huu huweza kuleta vifo kwa watoto na wamama wajawazito.

Dalili za malaria Kali

• Degedege

• Kuchanganyikiwa

• Kukojoa mkojo wenye rangi ya koka kola

• Kuishiwa damu mwilini

• Manjano ya macho

• Kupata shida ya kupumua

• Kushuka kwa glukosi mwilini

• Figo kuferi ghafla

• Homa kali

• Kuvimba kwa tumbo kutokana na kuvimba kwa bandama

Hatua za kuchukua ili kuepukana na malaria

• Kulala kwenye chandarua chenye dawa ya kuua mbu

• Kufukia madimbwi na mabwawa yote karibu na makazi

• Kufyeka vichaka kuzunguka nyumba ili kuondoa mazalia ya mbu

• Kufuata maelezo ya wataalamu wa afya kuhusiana na malaria

• Kutumia dawa za kupaka za kufukuza mbu kama Dawa zenye DEET

• Kuvaa nguo zinazofunika mwili wakati wa usiku kama nguo zenye mikono mirefu, suruali pamoja na soksi

• Matumizi ya dawa za kujikinga na malaria endapo unasafiri kwenda nchi zenye malaria

• Kuonana na daktari mapema mara unapopata dalili na viashiria vya malaria

• Kupata chanjo ya malaria ya RTS, S/AS01 endapo itakubalika kutumika na WHO(chanjo bado ipo

• mkwenye majaribio)