Ranitidine

Ranitidine ni dawa inayozuia uzalishaji wa tindikali kutoka kwenye seli za ukuta wa tumbo. Dawa hii iliyopo kwenye kundi la dawa inayozuia risepta za histamine (H2), huzuia homoni ya histamine ambayo huchochea kutengenezwa kwa tindikali tumboni ili isishiriki katika kazi hiyo.

Hivyo dawa hii hutumika kutibu matatizo mbalimbali yanayotokana na tindikali ya tumboni.

Majina ya kibiashara ya Ranitidine

Majina mengine ya dawah ii;

• Zantac

• Raticina

• Gastrosedol

• Microtid

• Ptinolin

Fomula ya kikemikali

Fomula ya kikemikali ya Ranitidine ni C13H22N4O3S

Jina la kisayansi (IUPAC)

Jina la kisayansi la Ranitidine ni (E)-1-N'-[2-[[5-[(dimethylamino)methyl]furan-2-yl]methylsulfanyl]ethyl]-1-N-methyl-2-nitroethene-1,1-diamine

Ranitidine hutibu nini?

Dawa hii hutumiika katika kutibu hali zifuatazo:-

• Vidonda vya tumbo

• Kiungulia

• Kucheua tindikali

• Kutibu michubuko kwenye koo la chakula vilivyo sababishwa na michubuko ya tindikali (kiungulia).

• Husaidia kuzuia damu kuvuja kwenye njia ya juu ya mfumo wa chakula (upper GI bleeding).

• Hutumiwa wakati mgonjwa akipewa dawa ya usingizi kwa dharura ili kuzuia mgonjwa asipaliwe na tindikali kutoka tumboni.

Kutibu sindromu ya Zollinger-Ellison

Dozi na fomu ya Ranitidine

Dozi za ranitidine hupatikana kama

Vidonge vyenye;

• Miligramu 75

• Miligramu 150

• Miligramu 300

Tembe yenye

• Miligramu 75

• Miligramu 150

• Miligramu 300

Dozi ya kimiminika yenye

Miligramu 15/mililita

Dozi ya sindano yenye;

Miligramu 25/mililita

Namna ya kutumia Ranitidine

• Tumia kama utakavyo elekezwa na daktari.

• Matumizi yanategemea ugonjwa na hali ya mgonjwa.

• Dawa hii inaweza kutumiwa pamoja na au bila chakula.

• Epuka matumizi ya sigara wakati wa kutumia ranitidine.

Ufanyaji kazi wa Ranitidine

Dawa hii huzuia risepta za homoni histamine(H2) kupokea homoni hii ya histamine ili ifanye kazi ya kushurutisha seli za gastrin kuzalisga tindikali. Kuzuiwa huku husababisha kupungua kwa uzalishaji wa tindikali tumboni.

Ufyonzwaji wa Ranitidine

Dawa hii hufyonzwa kwa asilimia asilimia 50 ikiwa ikimezwa, lakini kiwango hiki kinaweza kufikia asilimia 90 -100 ikiwa ikichomwa kwenye msuli.

Nusu maisha ya Ranitidine

• Huanza kufanya kazi saa 1 baada ya kumezwa.

• Hufanya kazi kwa saa 4-6 baada ya kufyonzwa.

• Hufika kilele cha kufanya kazi saa 2-3 kama ikimezwa, na kilele hicho hufikiwa kwa dakika 15 ikiwa ikichomwa kwenye msuli.

Umetaboli wa Ranitidine

Ranitidine hufanyiwa umetaboli kwenye ini ili iweze kufanya kazi na kuondolewa sumu.

Sehemu kubwa ya mazao ya umetaboli na dawa ambayo haijabadilika hutolewa kwa njia ya mkojo.

Maudhi madogo ya ranitidine

• Maumivu ya Kichwa

• Kizunguzungu

• Kutopata choo

• Homa

• Mwili kufa ganzi

• Kuchoka

• Kuwashwa

• Mdomo kukauka

• Kichefuchefu

• Tumbo kuuma

• Kuchanganyikiwa hususani kwa wazee.

• Mara chache inaweza kupunguza uwezo wa kufanya tendo kwa wanaume.

Wagonjwa wasiopaswa kutumia Ranitidine

Marufuku kwa wagonjwa wenye mzio na dawa ya ranitidine.

Tahadhari wakati wakutumia ranitidine

Matumizi ya ranitidine kwa wazee na wenye shida ya figo dawa hii inaweza kusababisha yafuatayo:-

• Kuchanganyikiwa

• Kuona maruweruwe

• Kupata degedge

• Mwili kukosa nguvu

Angalizo kwa watumiaji wa Ranitidine

• Kwa wagonjwa wenye saratani ya tumbo, kupata nafuu wakati anatumia dawa hii haimaanishi kua saratani imetibka.

• Dawa hii isiposaidia kutibu kiungulia baada ya majuma 6-8 ni vyema daktari akafikiria juu ya kutumia dawa za kundi la proton pumps inhibitors kama dawa mbadala pamoja na vipimo zaidi.

• Matumizi ya muda mrefu yanaweza kusababisha upungfu wa vitamini B 12.

• Dawa hii itumike kwa tahadhari kwa wagonjwa wenye matatizo ya figo na ini.Ufuatiliaji wa karibu unahitajika kwa wagonjwa hawa.

Muingiliano na dawa nyingine

Ranitidine hupendelewa zaidi ya cimetidine ikiwa mgonjwa anatumia warafin au theophllyne kwakua ranitidine haiathiri utendaji kazi wa dawa hizi kama ilivyo cimetidine.

Ranitidine hupunguza ufanisi wa dawa zifuatazo;

• Ketoconazole

• Itraconazole

• Digoxin

• Dawa za chumvi zenye madini ya chuma

• Erlotinib

• Dasatinib.

Dawa zifuatozo hupunguza ufyonzwaji wa ranitidine:-

• Sodium bicarbonate

• Calcium carbonate

• Magnesium dihydroxide

• Magnesium carbonate

• Magnesium trisilicate

• Aluminium hydroxide

• Metoclopramide

• Uvutaji wa sigara hupunguza kwa kiasi kikubwa ufyonzwaji wa ranitidine hivyo ni vyema kuepuka matumizi ya sigara.

• Ranitidine huongeza kiwango cha nifedipine kwenye damu kwa asilimia 30

• Ranitidine huongeza kiwango cha diazepam kwenye damu.

Ranitidine na chakula

Ufyonzwaji wa ranitidine hauathiriwi na chakula hivyo dawa hii inaweza kumezwa na chakula ama pasipo chakula.

Ranitidine kwa ujauzito

Dawa hii inaweza kutumika japo kuwa uwezekano wa kutumia dawa salama Zaidi upo.

Ranitidine kwa anayenyonyesha

Ranitidine huingia kwenye maziwa ya mama na hivyo ni vyema kuepuka kuitumia wakati wa kunyonyesha na kutumia dawa salama zaidi. Ikibidi kuitumia basi tahathari lazima zichukuliwe.