Swali la msingi
Habari daktari, Naomba nisaidie kuelewa, mimi mzunguko wangu ni wa siku 28 nilifanyaa mapenzi siku 4 nikiwa niko period, je, naweza kupata mimba?
Majibu

Salama na karibu sana. Ahsante kwa swali zuri linalohusu afya ya uzazi, jambo la msingi sana kwa wanawake wote. Kuna imani kwamba mwanamke hawezi kupata mimba akiwa kwenye hedhi. Hata hivyo, sayansi ya afya ya uzazi inaonyesha kuwa kuna uwezekano ingawa mdogo wa kupata mimba wakati huu. Makala hii inaeleza kwa undani uwezekano huo, hasa kwa wanawake wenye mzunguko wa kawaida wa siku 28.
Kwa mzunguko wa kawaida wa siku 28, uovuleshaji (yaani yai kupevuka kwa yai na kutoka kwenye ovari) hutokea siku ya 14 (siku ya kwanza huhesabiwa kuanzia siku ya kwanza ya kuona damu ya hedhi). Sasa, tuchambue swali lako kwa hatua;
Je, kuna uwezekano wa kupata mimba ukiwa kwenye hedhi?
Kwa kawaida, uwezekano wa kupata mimba ukiwa kwenye hedhi ni mdogo sana, lakini hauwezi kufutwa kabisa. Hii inategemea mambo kadhaa kama:
Urefu wa mzunguko wako (wewe ni siku 28, ambao ni wa kawaida). Mzunguko chini ya siku 26 unaongeza hatari ya kupata mimba wakati wa hedhi
Urefu wa hedhi yako – Kama hedhi yako hukaa siku 5-7, kuna uwezekano mdogo yai likapevuka mapema.
Uhai wa manii – Manii yanaweza kuishi hadi siku 5 ndani ya mwili wa mwanamke.
Kutofautiana kwa mzunguko wa hedhi kila mwezi.
Katika hali yako
Kama ulifanya tendo siku ya 4 ya hedhi kwenye mzunguko wa siku 28, na tukichukulia kuwa unaanza uovuleshaji siku ya 14, basi uwezekano wa mimba ni mdogo sana, kwa sababu uovuleshaji unakuwa bado haujatokea na manii huenda haaitadumu hadi siku hiyo ya uovuelshaji.
Lakini kama mzunguko wako huwa hauko thabiti, au kama yai litapevuka mapema (Uovuleshaji wa mapema), basi uwezekano huo huongezeka kiasi, japokuwa bado ni mdogo sana.
Hitimisho
Uwezekano wa kupata mimba siku ya 4 ya hedhi kwenye mzunguko wa siku 28 ni mdogo sana, lakini si sifuri na hivyo kama hauko tayari kupata mimba, ni vyema kutumia njia salama ya uzazi hata ukiwa kwenye hedhi.
Rejea za mada hii:
Dunson DB, Colombo B, Masarotto G. Menstrual cycle variation in women and the implications for fertility and contraception. Obstet Gynecol. 2001;98(4):645–52.
Wilcox AJ, Weinberg CR, Baird DD. Timing of sexual intercourse in relation to uovuleshaji. N Engl J Med. 1995;333(23):1517–21.
Stanford JB, White GL, Hatasaka H. Timing intercourse to achieve pregnancy: current evidence. Obstet Gynecol. 2002;100(6):1333–41.