Swali la msingi
Dokta mimi nasumbuliwa sana na mkojo ninapokojoa sihisi maumivu yoyote ila baada ya nusu saa napata maumivu makali Sana ambayo yanachukua muda mrefu zaidi kuisha. Nimepima zaidi ya mara moja naambiwa mkojo mchafu. Nikachoma sindan 5 za cefotaxime mmmh cjapata hata unafuu naomba ushauri dokta maana kwa mazingira haya naweza poteza mpaka mbegu za uzazi.
Majibu
Pole sana kwa maumivu unayopitia. Maelezo yako yanaonyesha hali inayoleta usumbufu mkubwa, na ni vizuri umeamua kutafuta ushauri wa kitaalamu. Hebu tuchambue hali yako na hatua zinazofaa kuchukua:
Dalili ulizoeleza
Maumivu ya mkojo yanayochelewa kuanza (si wakati wa kukojoa bali dakika baada ya kukojoa).
Maumivu makali yanayodumu muda mrefu.
Umeambiwa una mkojo mchafu kwenye vipimo.
Ulipata sindano 5 za Cefotaxime bila unafuu.
Yanaweza kusababishwa na nini?
Maambukizi ya njia ya mkojo ya mfumo wa juu hasa kwenye figo au yureta.
Maambukizi sugu au vimelea vyenye usugu kwa dawa, bakteria wanaweza kuwa hawasikii cefotaxime.
Maambukizi kwenye tezi dume – huambatana na maumivu baada ya kukojoa, maumivu ya kiuno au eneo la paja.
Mawe kwenye kibofu au mrija urethra huweza kukwama na kusababisha mkojo uwe mchafu na maumivu kuchelewa.
Maambukizi ya magonjwa ya zinaa kama gono au klamidia.
Uvujaji wa mkojo nyuma kwenye mirija ya uzazi au neva zilizoathirika
Vipimo muhimu kufanya
Ukiwa haujafanyiwa hivi bado, fanya:
Uchunguzi kuotesha vimelea wa mkojo kubaini bakteria haswa na dawa zinazofaa.
Picha ya mionzi sauti ya kibofu na figo kuangalia mawe au uvimbe.
Kipimo cha homoni PSA kwa wanaume ≥40 kuchunguza afya ya tezi dume.
Uchunguzi wa tezi dume, daktari atakagua uvimbe au maumivu.
Kipimo cha magonjwa ya zinaa, hasa kama hujapima magonjwa ya zinaa hivi karibuni.
Kwa nini Cefotaxime haikufanya kazi?
Inaweza kuwa haikufaa kwa bakteria waliokuwepo kwa kuwa ni sugu kwenye dawa
Ikiwa ni prostataitiz, dawa ya sindano tu haitoshi kwa kuwa huhitaji dawa inayopenya kwenye tezi dume
Hakuna kipimo cha kuotesha bakteria kilichofanywa hivyo ulikuwa unatibiwa bila kujua adui halisi.
Nini cha kufanya sasa
Rudi hospitali kwa daktari wa mfumo wa mkojo kama inawezekana.
Fanya kipimo cha uoteshaji wa bakteria wa mkojo (urine culture) kabla ya kunywa dawa nyingine.
Usitumie dawa kiholela – inaweza kuficha dalili au kuongeza sugu ya dawa.
Kunywa maji ya kutosha zaidi ya lita >2 L kwa siku lakini isizidi lita 3 kwa siku.
Epuka ngono hadi vipimo vifanyike – kama ni STI haitatibika vizuri ukifanya ngono bila kinga.
Kuhusu mbegu za kiume
Ni kweli maambukizi ya muda mrefu kwenye njia ya mkojo au tezi dume yanaweza kuathiri mbegu za kiume, lakini kwa hatua hii bado una nafasi kubwa ya kupona kabisa ukianza matibabu sahihi haraka.
Maswali muhimu ya kumuuliza daktari wa mkojo
Inawezekana maambukizi haya yanatoka kwenye tezi dume?
Naweza kufanya kipimo cha kuotesha bakteria wa mkojo ili kujua bakteria haswa wanaosababisha maambukizi?
Naweza kufanya kipimo cha mionzi picha ya figo, kibofu au njia ya mkojo?
Je, unashauri nifanye vipimo vya magonjwa ya zinaa?
Kuna uwezekano wa kuwa na mawe kwenye njia ya mkojo?
Je, kuna uhusiano wowote kati ya dalili hizi na kupungua kwa mbegu za kiume?
Nahitaji dawa gani ambayo inaweza kupenya vizuri kwenye tezi dume kama ni matatizo ya huko?
Matibabu haya yanaweza kuchukua muda gani hadi nipate nafuu kamili?
Je, kuna vyakula au tabia zinazoweza kuharakisha kupona au kuzidisha hali yangu?
Mambo ya kufanya kabla ya hujamuona daktari
Usikojoe kwa angalau masaa 2–3 kabla ya vipimo vya mkojo.
Andika historia ya ngono ya hivi karibuni ikiwa itaulizwa (inaweza kusaidia).
Kumbuka kuorodhesha dawa zote ulizowahi kutumia hata kama si za hospitali.
Ikiwezekana, peleka matokeo ya vipimo vya awali uliyowahi kufanya.
Kama mimi nina miaka 32 na hii ishu inamuda sana na kuna muda hua maumivu yanapotea kabisa na maumivu yakiibuka mmmmh siwi na amani kwakweli mpaka kiuno kinauma mwili hua na joto Yani balaa tupu. Je inabadili visabaibishi na tiba?
Pole sana kwa hali unayopitia, inaonekana ni jambo linalokuchosha kimwili na kiakili. Majibu yako yametupa mwanga mpana zaidi wa tatizo lako, na ndiyo, hali ya dalili kuja na kuondoka (kutoweka kwa muda kisha kurudi kwa nguvu) inaweza kusababishwa na visababishi tofauti au vya muda mrefu kuliko maambukizi ya kawaida ya njia ya mkojo.
Kwa maelezo uliyoleta sasa, dalili zako zinaweza kupelekea tatizo lako ni pamoja na;
1. Prostataitiz sugu
Hii ni hali ya kuvimba kwa tezi dume bila maambukizi dhahiri. Inaweza kusababisha:
Maumivu ya baada ya kukojoa
Maumivu ya kiuno au sehemu ya chini ya tumbo
Maumivu ya maeneo ya uzazi
Homa ya mwili au joto
Kizunguzungu au uchovu usioelezeka
Mara nyingi huwa inajirudia, huja na kuondoka, na haiitiki vizuri kwa antibiotiki za kawaida kama Cefotaxime.
2. Maambukizi sugu ya tezi dume
Hali hii inasababishwa na bakteria wanaojificha ndani ya tezi dume, na dalili zake huibuka mara kwa mara. Huitaji matibabu ya muda mrefu kwa antibiotiki maalum zinazopenya tezi dume.
3. Mawe madogo katika njia ya mkojo au kibofu
Hii pia husababisha maumivu ya baada ya kukojoa, joto mwilini, maumivu ya kiuno, na maumivu yanayorudiarudia. Inahitaji vipimo vya picha kama picha ya mionzi sauti au CT.
4. Madhaifu ya misuli ya sakafu ya nyonga
Misuli ya nyonga inaweza kusababisha maumivu ya baada ya kukojoa, hasa kama mtu ana stress, kazi ya kukaa muda mrefu, au historia ya kujeruhiwa maeneo hayo.
Unapaswa kufanya nini sasa?
Nenda kwa daktari akufanyie uchunguzi wa awali wa tezi dume.
Fanya kipimo cha kuotesha mkojo ili kufahamu bakteria wanaosababisha maambukizi na dawa wanazosikia.
Fikiria kufanya kipimo cha picha ya kibofu cha mkojo na tezi dume.
Omba daktari aangalie uwezekano wa prostaitiz sugu na Maambukizi sugu ya tezi dume badala ya UTI pekee.
Ushauri wa kuzingatia
Epuka kukaa muda mrefu sana bila kusimama.
Jitahidi kunywa maji ya kutosha lakini si kupita kiasi cha lita 2–3 kwa siku.
Epuka kahawa, pombe na vyakula vyenye viungo vikali kwa sasa.
Unaweza kusaidiwa pia na tiba ya kupunguza uvimbe wa tezi dume kama tamsulosin (dawa hii ni kuandikwia na daktari na utashauriwa endapo inafaa kwako).
Rejea za makala hii:
Medina-Bombardó J, Jover-Palmer A. Does clinical examination aid in the diagnosis of urinary tract infections in women? A systematic review and meta-analysis. BMC Fam Pract. 2011;12:111.
Wagenlehner FME, Pilatz A, Weidner W. Chronic bacterial prostatitis. World J Urol. 2013;31(4):711–6.
Grabe M, Bartoletti R, Bjerklund Johansen TE, Cai T, Cek M, Köves B, et al. Guidelines on urological infections. EAU Guidelines. 2023.
Nickel JC. Prostatitis. Can Urol Assoc J. 2011;5(5):306–15.
Hooton TM. Clinical practice. Uncomplicated urinary tract infection. N Engl J Med. 2012;366(11):1028–37.
Chiu B, Huang YH, Chen KC, Wu YH, Huang WJ, Chiu AW. Diagnostic imaging for lower urinary tract symptoms in men: a review. J Chin Med Assoc. 2012;75(2):59–66.
Schaeffer AJ, Nicolle LE. Urinary tract infections in older men. N Engl J Med. 2016;374(6):562–71.
Epp A, Larochelle A. Recurrent urinary tract infection. J Obstet Gynaecol Can. 2010;32(11):1082–90.
Workowski KA, Bachmann LH, Chan PA, Johnston CM, Muzny CA, Park I, et al. Sexually transmitted infections treatment guidelines, 2021. MMWR Recomm Rep. 2021;70(4):1–187.
Luz RA, Ribeiro R, Grangeiro GR, Reis LO. The role of PSA and imaging in diagnosis of chronic prostatitis/chronic pelvic pain syndrome. Int Braz J Urol. 2020;46(6):896–902.