Mwandishi:
ULY CLINIC
Mhariri:
Dkt. Benjamin L, MD
23 Aprili 2025, 11:07:45

Kwa nini nasumbuliwa na mafua ya mara kwa mara na kupumua kwa shida?
Maelezo ya msingi
Nina tatizo la mafua ya mara kwa mara ambalo limekuwa kero kubwa kwangu.Nimeshatibiwa katika hospitali kubwa hapa nchini mara kadhaa, lakini hali haijaimarika. Kila ninaposikia harufu kali kama ya sigara, dawa ya mbu inayochomwa, manukato, au vumbi — napata shida kubwa ya kupumua. Napata hisia kama nimekabwa na kitu kooni na ninashindwa kuvuta hewa vizuri.
Kooni huwa najisikia kama kuna kitu kimenasa, na ninapojaribu kukitoa, natema makohozi au mate mara kwa mara. Hali hii huongezeka zaidi ninapokuwa na mafua, na wakati huo napumua kwa shida kubwa.
Mimi ni mwanamume/mwanamke mwenye umri wa miaka 32, na tatizo hili la mafua limekuwa la muda mrefu, lakini kwa sasa limezidi sana. Naomba ushauri wa kitaalamu ili kufahamu chanzo halisi cha hali hii na suluhisho lake.
Majibu
Asante sana kwa kushirikisha hali yako kwa undani. Dalili unazozieleza zinaonyesha kuwa huenda unakabiliwa na ugonjwa wa mzio wa njia ya hewa, na inawezekana umeathirika na hali inayoitwa Mafua ya mzio yanayoambatana na pumu ya kifua ya mzio.
Dili zako zinavyohusiana na hali hii:
Dalili | Maelezo |
Mafua ya mara kwa mara yasiyoisha | Mara nyingi huwa ni sehemu ya mzio sugu |
Kupumua kwa shida, kubanwa na harufu kali kama manukato, sigara, dawa ya mbu, vumbi | Hizi ni vichocheo vinazochochea mzio |
Hisia ya kubanwa koo, kutoa makohozi, kutema mate mara kwa mara | Inaweza kuwa kutokana na kuchuruzika kwa mafua kooni na pia uhusiano na michomokinga kwenye bronkai |
Umri wa miaka 32 na hali ya kuendelea muda mrefu | Hii inaashiria kuwa ni hali ya kudumu au sugu, si mafua ya kawaida ya virusi |
Vipimo vya utambuzi
Vipimo vinavyoweza kusaidia kuthibitisha ni pamoja na;
Spirometri – kupima kazi ya mapafu (hasa kama kuna dalili za pumu)
Kipimo cha mzio kwenye ngozi– kutambua vitu unavyopata mzio navyo
CT-scan ya pua na sainaz – kama kuna mashaka ya sinusitis ya muda mrefu
Picha kamili ya damu (CBC) – kuangalia chembe eosinophils (kiashiria cha mzio)
Matibabu na ushauri
1. Dawa za muda mrefu
Dawa za kuzuia uzalishaji wa chembe mzio (kama cetirizine au loratadine) – kupunguza mzio
Dawa jamii ya steroid za kuweka puani kama fluticasone – kupunguza uvimbe ndani ya pua
Dawa za kuvuta puani kama salbutamol au budesonide – kama kuna dalili za pumu
Dawa montelukast – dawa inayopunguza mzio na kubana kwa njia ya hewa
2. Epuka vitu vinavyochochea mzio
Manukato, sigara, vumbi, dawa ya mbu – epuka mazingira yenye vitu hivyo
Safisha mashuka na pazia mara kwa mara kwa maji ya moto
Tumia barakoa unapokuwa sehemu zenye vumbi au harufu kali
3. Suluhisho la kudumu
Hii ni tiba ya kuondoa kabisa mwitikio wa mzio dhidi ya mzio fulani kwa dozi inayotolewa kidogo kidogo, lakini inapatikana sehemu chache duniani.
Tiba ya njia za nyumbani
Oga maji ya moto au kujifukiza kwa mvuke mara kwa mara kupunguza msongamano wa pua
Kunywa maji ya uvuguvugu au maji yenye tangawizi
Usitumie manukato yenye harufu kali nyumbani
Ushauri muhimu
Kwa kuwa umeshaenda hospitali kubwa na bado huna nafuu, nashauri uonane na daktari bingwa wa pua, koo na masikio (ENT) au daktari bingwa wa mzio na pumu kwa uchunguzi wa kina.
Maswali yaliyoulizwa sana na majibu yake
Je tatizo hili la mafua ya mara kwa mara linapona kabisa?
Swali lako ni la msingi sana — na jibu ni ndiyo na hapana, kutegemeana na chanzo na hatua ya tatizo.
Kwa ufupi:
Tatizo hili halitibiki kabisa kwa asilimia 100 mara nyingi, lakini linaweza kudhibitiwa vizuri sana kiasi kwamba hautakuwa na dalili tena au zitakuwa hafifu sana.
Kwa undani
Linaweza kudhibitiwa kabisa kama:
Chanzo cha mzio kinajulikana na unaweza kukiepuka (mfano: vumbi, manukato, dawa ya mbu).
Unatumia dawa sahihi kwa muda mrefu kama ulivyoelekezwa (hasa nasal steroids na antihistamines).
Unafuata tiba ya kujikinga (preventive) na lifestyle modification.
Unapata tiba ya immunotherapy (kama ipo nchini au kwa rufaa nje ya nchi), ambayo ina uwezo wa kupunguza mzio kwa muda mrefu au hata kuuondoa kabisa kwa baadhi ya watu.
Hali huwa sugu kama
Chanzo cha mzio hakiwezi kuepukika (mfano: vumbi au hali ya hewa).
Tiba hufuatwi ipasavyo au hutumika mara kwa mara tu wakati wa dalili kali.
Kuna pumu ya mzio pia (allergic asthma), hali ambayo huweza kuwa ya kudumu.
Ushauri wa kweli
Watu wengi kama wewe huishi maisha ya kawaida kabisa wakitumia dawa za mzio mara kwa mara na kuchukua tahadhari. Kitu kikubwa ni kujua kichochezi chako cha mzio na kuwa na mpango wa kudhibiti hali yako wa kila siku (na wakati wa dharura).
Je matibabu ya nyumbani ya mafua haya ya mara kwa mara ni nini?
Tahadhari gani napaswa kuchukua nina[ofanya tiba ya nyumbani ya mafua ya mzio na pumu?
ULY CLINIC inakushauri uwasiliane na daktari wako kwa ushauri na tiba kabla ya kuchukua hatua yoyote ile baada ya kusoma majibu haya.
Kupata ushauri zaidi au tiba kutoka kwa daktari wa ULY CLINIC bofya hapa au tumia linki ya Pata tiba
Imeboreshwa,
23 Aprili 2025, 11:09:24
Rejea za mada hii
Bousquet J, Khaltaev N, Cruz AA, et al. Allergic Rhinitis and its Impact on Asthma (ARIA) 2008 update. Allergy. 2008;63 Suppl 86:8–160.
Pawankar R, Canonica GW, Holgate ST, Lockey RF. World Allergy Organization (WAO) White Book on Allergy: Update 2013. Milwaukee: World Allergy Organization; 2013.
Seidman MD, Gurgel RK, Lin SY, et al. Clinical practice guideline: allergic rhinitis. Otolaryngol Head Neck Surg. 2015 Feb;152(1 Suppl):S1–43.
Scadding GK, Kariyawasam HH, Scadding GW, et al. BSACI guideline for the diagnosis and management of allergic and non-allergic rhinitis (Revised Edition 2017; First edition 2007). Clin Exp Allergy. 2017;47(7):856–89.
Dykewicz MS, Wallace DV, Amrol DJ, et al. Rhinitis 2020: A practice parameter update. J Allergy Clin Immunol. 2020 Oct;146(4):721–767.
Global Initiative for Asthma (GINA). Global Strategy for Asthma Management and Prevention [Internet]. 2023 update. Imechukuliwa 23.04.2025 kutoka: https://ginasthma.org/
Pleskow WW, Yalcin A. Montelukast in the treatment of allergic rhinitis. Ann Pharmacother. 2001;35(7-8):797–807.
Salib RJ, Howarth PH. Safety and tolerability of intranasal corticosteroids. J Allergy Clin Immunol. 2003 May;111(5):S17–S27.
Ahmad N, Zhang Y. Intranasal corticosteroids in the treatment of allergic rhinitis: a comparative review. Clin Drug Investig. 2004;24(2):73–99.
Eccles R. Efficacy and safety of over-the-counter analgesics in the treatment of common cold and flu. J Clin Pharm Ther. 2006 Feb;31(2):309–19.
Wu AY, Suen LK. Self-care strategies and help-seeking behaviors to relieve nasal allergy symptoms among Hong Kong Chinese adults: a qualitative study. J Clin Nurs. 2013 Feb;22(3-4):519–27.
Singh M, Singh M. Heated, humidified air for the common cold. Cochrane Database Syst Rev. 2013 Jun 4;(6):CD001728.
Shoseyov D, Bibi H, Shai P, Shoseyov N, Shoseyov O. Herbal medicine in the treatment of allergic rhinitis. Am J Rhinol Allergy. 2012 Jan-Feb;26(1):e23–e26.
Naclerio RM. Allergic rhinitis. N Engl J Med. 1991;325(12):860–9.
Slavin RG. Allergic rhinitis: current and future treatment. Int Arch Allergy Immunol. 2014;165(3):271–80.