Mwandishi:
Mhariri;
Dkt. Sima A, CO
Dkt. Benjamin M, MD
Ijumaa, 3 Septemba 2021
Kipimo cha glukosi
Kipimo cha glukosi hutumika kutambua kiwango cha sukari ya glucose kwenye damu. Mgonjwa mwenye dalili ya kupoteza fahamu, kukojoa mara kwa mara, kiu ya mara kwa mara na njaa ya mara kwa mara atafanyiwa kipimo hiki kutambua kama dalili hizo zinahusiana na sukari na pia kuchunguza ufanisi wa matibabu anayopata mgonjwa wa kisukari n.k
Vipimo cha glucose vipo vya aina mbili
Kipimo cha glukosi baada ya kula: Sampuli huchukuliwa muda wowote bila kujali mtu alikula nini muda uliopita. Majibu ya kipimo hiki yanapaswa kuwa chini ya milimole 11.1 kwa kila lita moja ya damu. Endapo yatazidi zaidi kiwango hiki itasemekeana kuwa una kiwango cha sukari kilichozidi kiwango cha kawaida
Kipimo cha glukosi kwenye mfungo: Sampuli huchukuliwa asubuhi kabla ya kula chochote au angalau masaa 8 kabla ya bila kula chochote. Majibu ya kawaida yanapaswa kuwa kati ya milimole 5.6 hadi 6.9 kwa kila lita moja ya damu. Kama majibu yatakuwa zaidi ya milimole 7.0 kwa kila lita moja ya damu, utasemekana kuwa na kiwango cha sukari kilicho zaidi ya kiwango cha kawaida
Kipimo hiki ni nini?
Glukosi ni aina ya sukari yenye kazi ya kuipa nishati mwili ili uweze kufanya kazi zake hata hii ya kusoma makala hii. Unaweza kupata glukosi kutoka kwenye matokeo ya mmeng’enyo wa wanga uliokula mfano ugali, wali, na vyakula vingine. Kiwango cha glukosi kwenye damu huathiriwa na magonjwa au tabia ya ulaji wa mtu.
Umuhimu wa kipimo
Kipimo cha glukosi ni muhimu kwa kuwa husaidia kutambua dalili
Mgonjwa gani anapaswa kufanya kipimo hiki?
Malengo ya kufanya kipimo cha glukosi ni;
Kipimo huagizwa kama daktari anataka kufahamu kiwango cha glukosi au mgonjwa yeye mwenyewe kutaka kufahamu kiwango chake cha sukari glukosi kwenye damu
Kutambua maradhi ndani ya mwili kama kisukari n.k
Kutambua sababu ya mgonjwa kupoteza fahamu, kuishiwa nguvu, kukojoa sana, kiu sana na njaa iliyopitiliza inatokana na nini
Kupima madhara ya matibabu kwa mgonjwa aliyekuwa na upungufu wa sukari mwilini. Daktari ataagiza kipimo hiki kufahamu kama kiwango cha sukari yako kimerejea kawaida, kimepanda na kama kimeshuka.
Aina ya sampuli inayotakiwa
Sampuli inayochukuliwa ni sampuli ya damu kutoka kwenye kidole au mishipa mkubwa wa damu. Sampuli kutoka mshipa mkubwa wa damu inaweza kuhifadhiwa kwenye tube ya vakyumu kwa ajili ya kufanyiwa kipimo baadae.
Namna ya kukusanya sampuli
Sampuli ya damu huchukuliwa kwa kuchoma sindano ndogo kwenye kwenye kidole haswa cha pete au kidole cha tatu. Damu hiyo huwekwa kwenye ulimi wa kipimo uliochomekwa kwenye kifaa cha glucometer. Majibu ya kipimo hiki husomeka hapo hapo.
Sampuli inayokusanywa kutoka kwenye mshipa mkubwa wa damu ili kuhifadhiwa kwa kufanya kipimo baadaye huhifadhiwa kwenye chupa yenye citrate au chupa ya glucomedics ambayo ina NaF/KOx, citrate, na EDTA zinazofanya kazi kuzuia uvunjwaji wa sukari wakati damu imehifadhiwa. Kiasi cha damu kinachoweza kukusanywa kwa ajili ya kipimo hiki ni kati ya mililita 3 hadi 5
Kwa wanawake
Kwa wanawake. Hakuna utofauti wa kuchukua sampuli kati ya mwanamke na mwanamme. Sampuli inayochukuliwa ni ya aina moja.
Kwa wanaume
Kwa wanaume . Hakuna utofauti wa kuchukua sampuli kati ya mwanamme na mwanamke. Sampuli inayochukuliwa ni ya aina moja.
Ukusanyaji wa sampuli kwa njia zingine
Sampuli zingine zinazoweza kutumika kupima kiwango cha sukari ni;
Damu ya kitovu cha mtoto
Maji ya uti wa mgongo
Mkojo
Utunzaji wa sampuli
Sampuli kutoka kwenye kidole haihitaji kutunzwa, bali hutumika hapo hapo. Sampuli inayokusanywa kutoka kwenye mshipa mkubwa wa damu ili kuhifadhiwa kwa kufanya kipimo baadaye huhifadhiwa kwenye chupa yenye citrate au chupa ya glucomedics ambayo ina NaF/KOx, citrate, na EDTA zinazofanya kazi kuzuia uvunjwaji wa sukari wakati damu imehifadhiwa.
Muda wa sampuli kuwa hai
Sampuli inayohifadhiwa kwenye tyubu maalumu yenye citrate tu au yenye NaF/KOx, citrate na EDTA zinazofanya kazi kuzuia utengenezaji wa sukari wakati damu imehifadhiwa hutakiwa tumika ndani ya masaa 4 ili kuzuia kupungua kwa kiwango cha sukari kutokana na kuvunjwa na vimeng'enya.
Muda wa kupata majibu ya kipimo chako
Majibu yanaweza kupatikana ndani ya dakika 5 hadi masaa 24 toka umechukuliwa sampuli, hii pia hutegemea aina ya maabara na wingi wa sampuli zinazopimwa.
Usomaji wa majbu
Kipimo cha glukosi baada ya kula: Majibu ya kawaida ya kipimo hiki yanapaswa kuwa chini ya millimole 11.1 kwa kila lita moja ya damu. Endapo yatazidi zaidi kiwango hiki itasemekeana kuwa una kiwango cha sukari kilichozidi kiwango cha kawaida
Kipimo cha glukosi kwenye mfungo: Majibu ya kawaida yanapaswa kuwa kati ya millimole 5.6 hadi 6.9 kwa kila lita moja ya damu. Kama majibu yatakuwa zaidi ya milimole 7.0 kwa kila lita moja ya damu, utasemekana kuwa na kiwango cha sukari kilicho zaidi ya kiwango cha kawaida
Majibu chanya
Majibu chanya ni pale kiwango cha sukari kitakapokuwa chini ya kiwango au zaidi ya kiwango cha kawaida
Baadhi ya majibu yanayomaanisha kisukari au kuwa na kiwango cha chini cha sukari ni
Kuwa na kisukari
Kiwango cha sukari kwenye mfungo ni zaidi ya miligramu 125 kwa kila desilita moja ya damu au millimole 6.9 kwa kila lita moja ya damu
Kiwango cha sukari baada ya kula ni zaidi ya miligramu 200 kwa kila desilita moja ya damu au millimole 11.1 kwa kila lita moja ya damu
Kuwa na sukari chini ya kiwango
Kiwango cha chini cha sukari kitatambuliwa pale endapo kiwango cha sukari kwenye damu kitakuwa chini ya miligramu 3.0 kwa kila desilita moja ya damu
Majibu hasi
Majibu hasi ni pale endapo kiwago cha sukari kipo kawaida kwenye damu.
Kiwango cha kawaida kwenye mfungo ni kati ya 70 hadi 100 kwa kila desilita moja ya damu au chini ya milimore 5.5 kwa kila lita moja ya damu
Kiwango cha kawaida ni sawa au chini ya miligramu 200 kwa kila desilita moja ya damu au chini ya milimole 11.1 kwa kila lita moja ya damu
Umri wa miaka 60-90 kiwango cha kawaida ni kati ya miligramu 82 hadi 115 kwa desilita moja au kati ya milimole 4.6 hadi 6.4 kwa kila lita moja ya damu
Umri Zaidi ya miaka 90 kiwanco cha kawaida ni kati ya miligramu 75-121 kwa kila desilita moja ya damu au miimole 4.2 hadi 6.7 kwa kila lita moja ya damu
Ushauri wa msingi kwa mgonjwa
Unahitaji fanya maandalizi yeyote kabla ya kipimo?
Hapana huhitaji fanya maandalizi yoyote kabla ya kupima ,unatakiwa kula na kunywa kama kawaida isipokuwa endapo utafanyiwa vipimo vingine au umeambiwa usile chochote haswa kwa kipimo cha glukosi kwenye mfungo
ULY clinic inakushauri siku zote ufanye mawasiliano na daktari wako kabla ya kuchukua hatua yoyte ile ya kiafya.
ULY clinic inakushauri siku zote ufanye mawasiliano na daktari wako kabla ya kuchukua hatua yoyte ile ya kiafya.
Imeboreshwa,
8 Novemba 2021, 10:38:51
Rejea za mada hii
1. Mayoclinic. Diabetes.https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/diabetes/diagnosis-treatment/drc-20371451. Imechukuliwa 19/08/2021
CDC. Blood Glucose. https://www.cdc.gov/diabetes/basics/getting-tested.html. Imechukuliwa 19/9/2021
NCBI. Blood Glucose. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK555976/. Imechukuliwa 19/08/2021
PubMed. What is normal blood glucose?. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26369574/. Imechukuliwa 19/08/2021
Diabetes. Blood Glucose. https://www.diabetes.co.uk/diabetes_care/blood-sugar-level-ranges.html. Imechukuliwa 19/08/2021
Goce Dimeski, et al. What is the most suitable blood collection tube for glucose estimation?. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25002707/. Imechukuliwa 02.09.2021
Blood Sugar Converter. https://www.diabetes.co.uk/blood-sugar-converter.html. Imechukuliwa 02.09.2021